عبدالحسین مختاباد

سید عبدالحسین مختاباد امریی در ۱ فروردین ۱۳۴۵ (مطابق با سال‌های شمسی) در روستای امره از توابع شهرستان ساری به دنیا آمد. 

پدربزرگ پدری او نِی‌نواز قهاری بود و پدرش نیز صدایی حماسی داشت، بنابراین محیط خانوادگی او از نظر موسیقی و هنر تأثیرگذار بود. 

در دوران کودکی، در مقطع دبستان، مختاباد به خواندن تصانیف سنتی علاقه‌مند شد. 

بیوگرافی عبدالحسین مختاباد

مختاباد دورهٔ دبستان و راهنمایی و دبیرستان خود را در ساری گذراند. همزمان در زمینه‌های محلی مانند تعزیه‌خوانی نیز فعالیت داشت. 

در سال ۱۳۶۳، با قبولی در رشته جامعه‌شناسی دانشگاه تهران، به تهران آمد. 

در همان زمان، به کلاس‌های آواز نزد استاد کریم صالح عظیمی رفت و دورهٔ ردیف آوازی را نزد ایشان تا سال ۱۳۷۰ ادامه داد. 

آموزش موسیقی عبدالحسین مختاباد

مختاباد علاوه بر آواز، به فراگیری سازهای سنتی هم علاقه‌مند شد. او در زمینه سه‌تار از استاد عطاالله جنگوک تعلیم گرفت و همچنین در زمینه تئوری موسیقی، هارمونی، سلفژ، و همچنین آشنایی با تنبک نیز فعالیت داشت. 

این تنوع مهارتی به وی امکان داد که نه صرفاً خواننده باشد بلکه آهنگساز و مبدع در موسیقی سنتی ایرانی باشد.

فعالیت هنری  عبدالحسین مختاباد

آغاز رسمی فعالیت‌ها

مختاباد فعالیت رسمی حرفه‌ای خود را از دههٔ ۱۳۷۰ آغاز کرد. 

یکی از نخستین آثار مهم او «تمنای وصال» است که به عنوان یکی از کارهای شاخص او شناخته می‌شود. 

سبک عبدالحسین مختاباد

او عمدتاً در عرصه موسیقی اصیل ایرانی فعالیت دارد؛ سبکی که ریشه در آواز و ردیف‌های سنتی ایران دارد. 

سبک اجرایش معمولاً با تأکید بر آواز آوازیِ دستگاهی، رسوخ در شعر کلاسیک فارسی، و همراهی سازهای ایرانی است.

آثار برجسته و آلبوم‌های عبدالحسین مختاباد

مختاباد تا به امروز بیش از بیست آلبوم منتشر کرده است. 

از میان آثار شناخته‌شده او می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تمنای وصال
• شبانگاهان 
• سیاه‌مشق
• سایه دوست
• سپید و سیاه
• ماه مجلس
• اشک مهتاب
• بهشت من
• قاصدک
• ناز و نیاز
• زورق مهتاب
• داغ تنهایی
• سفر عشق 

آلبوم «تمنای وصال» به عنوان یکی از آثار شاخص او در فضای موسیقی سنتی ایرانی شناخته می‌شود. 

اجراهای زنده و کنسرت‌ها عبدالحسین مختاباد

مختاباد با همراهی گروه‌هایی مانند گروه رودکی (او یکی از بنیان‌گذاران آن است) در کنسرت‌های متعددی اجرا کرده است. 

این اجراها در سالن‌های معتبر مانند تالار وحدت و تالار اندیشه برگزار شده‌اند و توانسته‌اند مخاطبان موسیقی سنتی را جذب کنند.

جوایز و افتخارات

وی در سال ۲۰۲۰ جایزهٔ طلای Global Music Awards را برای اثر «از شرم در حجاب» دریافت کرد. 

در سال ۲۰۲۲ نیز مدال نقرهٔ این جایزه را کسب کرد. 

فعالیت‌های اداری، دانشگاهی و سیاسی

مختاباد پیش از این ریاست دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی را برعهده داشته است. 

همچنین در عرصهٔ آموزش، او در دانشگاه‌ها و مؤسسات مربوط به هنر و موسیقی نقش فعالیت داشته است.

فعالیت مدنی و سیاسی

در دورهٔ چهارم شورای اسلامی شهر تهران (سال‌های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۶)، مختاباد به عنوان عضو شورا حضور داشته است. 

مواضع او در زمینهٔ فرهنگ و هنر در این دوره نیز مورد توجه بوده است.

چالش‌ها، شایعات و واکنش‌ها

در یکی از خبرها، شایعه شد که عبدالحسین مختاباد ایران را ترک کرده است و به مهاجرت پرداخته است. 

اما او واکنش نشان داد و گفت: «من در اینجا ریشه در خاکم.» 

در نتیجه این شایعه مورد تأیید رسمی قرار نگرفت و موضوع مهاجرت او منوط به شایعات رسانه‌ای بوده است.

درگذشت برادر

سید ابوالحسن مختاباد، برادر عبدالحسین مختاباد، منتقد، پژوهشگر و روزنامه‌نگار موسیقی بود. وی در دوم بهمن‌ماه سالی (سال شمسی متن متن خبر) بر اثر سکته قلبی درگذشت. 

مرگ او در رسانه‌ها بازتاب گسترده‌ای داشت و تأثیری عاطفی بر مختاباد داشت. 

تحلیل تأثیرات و جایگاه در موسیقی ایرانی

مختاباد با تلفیق آواز سنتی، توجه به شعر کلاسیک و همراهی سازهای ایرانی مدرن، بخشی از نسل معاصر موسیقی اصیل ایرانی است که تلاش کرده تا بین سنت و نوآوری پل بزند.

او رفتاری نوسازانه در حفظ اصالت داشته و ترکیبی از تکنیک و احساس را در اجراهایش به کار گرفته است.

آثار او در میان علاقه‌مندان موسیقی سنتی ایرانی محبوبیت زیادی دارد و برخی ترانه‌هایش به عنوان قطعاتی ماندگار در میان دوست‌داران موسیقی مطرح شده‌اند.

پخش آثار او در پلتفرم‌های موسیقی آنلاین نیز موجب افزایش دسترسی به شنوندگان جوان‌تر شده است. 

جایگاه در میان هم‌عصران

در میان خوانندگان موسیقی سنتی ایران، مختاباد به دلیل تلفیق مهارت فنی، دانش موسیقی و حضور دانشگاهی، یکی از چهره‌های تأثیرگذار محسوب می‌شود.

جوایز بین‌المللی او نشان‌دهندهٔ اعتبار جهانیِ او نیز هست.

همسر او «رضوان خواجگان» است و فرزندانی به نام رؤیا و صبا دارد. 

او در رسانه‌ها گاهی دربارهٔ تعامل هنر و زندگی شخصی صحبت کرده است، اینکه چگونه عشق به هنر در زندگی خانوادگی‌اش تأثیر داشته است.

دیدگاه‌های هنری

مختاباد تأکید می‌کند که ریشه در خاک و در فرهنگ دارد و رابطه‌اش با موسیقی یک رابطهٔ تزکیه‌ای و ذاتی است.

او یکی از طرفداران ماندگار بودن موسیقی دستگاهی است و همواره نسبت به احیاء ارزش‌های کهن موسیقی ایرانی تلاش کرده است.

علاوه بر فعالیت خوانندگی و آهنگسازی، مختاباد در عرصه تألیف، تدریس و پژوهش هنری نیز فعال است.

او نگارش کتاب‌هایی مرتبط با موسیقی معاصر ایران داشته و در مراکز فرهنگی هنری نیز سخنرانی و کارگاه برگزار کرده است. 

سید عبدالحسین مختاباد یکی از چهره‌های برجسته موسیقی سنتی ایران است که توانسته با تلفیق دانش موسیقی، مهارت اجرایی، و تعهد به اصالت، جایگاهی ویژه در بین نسل‌های گوناگون مخاطبان کسب کند. زندگی او نشان‌دهندهٔ آن است که هنر تنها به اجرا محدود نمی‌شود، بلکه باید دارای پشتوانه هنرشناسی، تعلیم و تدبیر باشد.